آلت (مفردات‌نهج‌البلاغه)آلت یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای وسیله و سبب می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) در موارد گوناگونی در خصوص کار خداوند، قابل شمارش نبودن خداوند و ... از این واژه استفاده نموده است. ۱ - مفهومشناسیآلت به معنای وسیله و سبب آمده است. ۲ - کاربردها و تعداد آناین لفظ به صورت مفرد پنج بار و به‌صورت لفظ جمع (آلات) یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است. لذا آن حضرت (علیه‌السلام) در رابطه با کار خداوند فرموده: «فاعل لا بمعنی الحرکات و الآلة؛ کار خداوند مانند موجودات مادی به وسیله حرکت اعضاء و به وسیله ابزار کار نیست بلکه به طور مشیّت است.» که قرآن کریم نیز در این خصوص تصریح دارد: «اِنَّما قَوْلُنا لِشَیْ‌ءٍ اِذا اَرَدْناهُ اَنْ نَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ.» همچنین آن حضرت (علیه‌السلام) در بیانی دیگر فرموده است: «آلة الریاسة سعة الصدر.» امام (علیه‌السلام) درباره حق تعالی فرموده است: «و لا یحسب بعدّ و انما تحّد الادوات انفسها و تشیر الالات الی نظائرها؛ خدا با شمارش حساب نمی‌شود، ادوات فقط خود را تعریف توانند کرد نه خدا را و وسائل فقط به خود اشاره توانند کرد و نه به خدا.» در این خصوص باید رجوع شود به لفظ «اللّه». ۳ - پانویس
۴ - منبع• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «آلت»، ص۱۰۳. رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
|